Παθολογία ενδοκρινών αδένων (Θ) (Ν1-4040-TH)

Ορμόνες. Χημική φύσις των ορμονών.  Τρόπος δράσης των ορμονών.  Μηχανισμός παλίνδρομης αλληλορρύθμισης. Ενδοκρινείς αδένες. Αρχές της νευροενδοκρινολογίας.

Στόχοι Ενότητας

Η κατανόηση των αρχών λειτουργίας του ενδοκρινικού συστήματος.

Λέξεις Κλειδιά

Ενδοκρινικά όργανα, χημεία των ορμονών, δράσεις ενδοκρινικού συστήματος, μηχανισμός παλίνδρομης αλληλορρύθμισης, αρχές της νευροενδοκρινολογίας, ορμόνες πρωτείνες, στεροειδείς και αμίνες.

Βασική ανατομική και λειτουργική εξήγηση του υποθαλάμου και των υποθαλαμικών ορμονών. Ρύθμιση της υπόφυσης.

Στόχοι Ενότητας

Εξήγηση των υποθαλαμικών λειτουργιών και της κεντρικής ρύθμισης των περιφερικών αδένων (υπόφυση, θυρεοειδής, γονάδες).

Λέξεις Κλειδιά

Υποθαλαμικοί πυρήνες, νευροορμόνες, ορμονικός έλεγχος της προσθίας υπόφυσης, GHRH, GnRH, TRH, SRIH, CRH, PIF, PRF.

Παρουσίαση του βιολογικού ρόλου της επίφυσης και της μελατονίνης. Βιολογικοί ρυθμοί.

Στόχοι Ενότητας

Η κατανόηση της λειτουργίας και ρύθμισης των βιολογικών ρυθμών.

Λέξεις Κλειδιά

Κωνάριο, επίφυση, βιολογικοί ρυθμοί, μελατονίνη.

Αναλυτική Περιγραφή Ενότητας

Παρουσίαση του φυσιολογικού ελέγχου και των λειτουργιών της υπόφυσης. Γνώση των υποφυσιακών ορμονών και των λειτουργιών τους.

Στόχοι Ενότητας

Η γνώση της ρύθμισης των σωματικών λειτουργιών μέσω των υποφυσιακών ορμονών.

Λέξεις Κλειδιά

Υπόφυση, προσθία, οπισθία, αυξητική ορμόνη, προλακτίνη, θυρεοειδοτρόπος, φλοιοεπινεφριδιοτρόπος, γοναδοτροφίνες (θυλακιοτρόπος και ωχρινοτρόπος), αργινίνη βαζοπρεσσίνη (αντιδιουρητική), ωκυτοκίνη.

Περιγράφεται η φυσιολογική λειτουργία σύνθεσης και δράσης των θυρεοειδικών ορμονών.

Στόχοι Ενότητας

Η κατανόηση της συμμετοχής του θυρεοειδή αδένα στον μεταβολισμό του ανθρώπου.

Λέξεις Κλειδιά

Θυρεοειδικές ορμόνες, Τ4, Τ3, σύνθεση, έκκριση, ιώδιο, έλεγχος από υποθάλαμο και υπόφυση, TSH, TRH, feedback, μεταβολισμός, υπό και υπέρ θυρεοειδισμός.

Περιγράφεται η φυσιολογική λειτουργία των γονάδων, όρχεων και ωοθηκών.

Στόχοι Ενότητας

Η κατανόηση της φυσιολογίας των γονάδων και η ρύθμιση της ανθρώπινης αναπαραγωγής.

Λέξεις Κλειδιά

Ωοθήκη, ωοθυλάκια, ωρίμανση, έμμηνος ρύση και ορμονικός έλεγχος αυτού, οιστρογόνα και δράσεις αυτών, λειτουργία όρχεων, ορμονικός έλεγχος και σπερματογένεση, ανδρογόνα και δράσεις αυτών, ανάπτυξη των φυλετικών χαρακτηριστικών.

Περιλαμβάνει την ανάλυση της φυσιολογίας του παγκρέατος και την ρύθμιση και λειτουργία των βασικών ορμονικών του στοιχείων, κυρίως της ινσουλίνης. Επεκτείνεται στην παρουσίαση των κυρίων διαταραχών της όπως ο σακχαρώδης διαβήτης. Παρουσιάζονται επίσης βασικές γνώσεις για την παχυσαρκία και το μεταβολικό σύνδρομο.

Στόχοι Ενότητας

Η κατανόηση των βασικών μηχανισμών της ενδοκρινικής λειτουργίας του παγκρέατος και της ανάπτυξης των σχετιζομένων νόσων.

Λέξεις Κλειδιά

Ρύθμιση του σακχάρου από ενδοκρινές πάγκρεας, ινσουλίνη, γλυκαγόνη, δράσεις ινσουλίνης, έλλειψη και ανεπάρκεια ινσουλίνης, ορισμοί του μεταβολικού συνδρόμου, της παχυσαρκίας και του διαβήτη.

Περιγράφονται οι μηχανισμοί που ελέγχουν την πρόσληψη της τροφής με εστιασμό στα νευροενδοκρινικά στοιχεία που διέπουν την λειτουργία. Επίσης αναφέρονται πειραματικά δεδομένα. Αναλύεται η φυσιολογία των λιπών.

Στόχοι Ενότητας

Η κατανόηση από τον φοιτητή του τρόπου ρύθμισης της λήψης της τροφής, του κορεσμού και των ενδοκρινικών μηχανισμών που υπεισέρχονται.

Λέξεις Κλειδιά

Ρύθμιση πρόσληψης τροφής, λεπτίνη, έλεγχος και έκκριση λεπτίνης, ζωικά μοντέλα, NPY, χολεκυστοκινίνη, λιπώδης ιστός, μεταβολισμός λιπών, είδη λιπαρών και λιποπρωτεινών, τριγλυκερίδια, χοληστερόλη, αθηροσκλήρυνση, επικινδυνότητα.

Περιγράφονται οι κυριότερες νοσολογικές οντότητες που σχετίζονται με την υπόφυση, τον υποθάλαμο και την επίφυση.

Στόχοι Ενότητας

Η εκμάθηση των νοσολογικών οντοτήτων των τριών αυτών αδένων και κυρίως τα συμπτώματα και η θεραπευτική αγωγή των κυριοτέρων αδενωμάτων των περιοχών αυτών.

Λέξεις Κλειδιά

Υποφυσισμός, προλακτίνωμα, μεγαλακρία, νόσος Cushing’s, μακροαδενώματα, null cell αδενώματα, σύνδρομο κενού εφιππίου, άποιος διαβήτης, επιφυσιώματα.

Περιγράφονται νόσοι του θυρεοειδή, όπως η βρογχοκήλη, ο υποθυρεοειδισμός, ο υπερθυρεοειδισμός. Δίδεται έμφαση στην αιτιολογία τους, στην συμπτωματολογία τους καθώς και στην θεραπευτική τους αντιμετώπιση.

Στόχοι Ενότητας

Η κατανόηση των εκδηλώσεων των κυριοτέρων νόσων του θυρεοειδή αδένα, καθώς και του τρόπου αντιμετώπισής τους.

Λέξεις Κλειδιά

Βρογχοκήλη, ευθυρεοειδισμός, υποθυρεοειδισμός, υπερθυρεοειδισμός.

Περιγράφονται οι αιτίες και η κλινική εικόνα των νόσων που πλήττουν τους όρχεις και τις ωοθήκες. Δίδεται έμφαση στην ποικιλία της αιτιολογίας και στις μορφές εκδήλωσης.

Στόχοι Ενότητας

Η κατανόηση των γεννητικών επίκτητων, οικογενών και κληρονομικών νοσημάτων και στα δύο φύλα.

Λέξεις Κλειδιά

Λοιμώξεις όρχεων, κιρσοκήλη, κρυψορχία, διαταραχή του ανδρικού φαινότυπου, υπογοναδισμός, Kallman, σύνδρομα (Klinefleter, Turner), διαταραχές της σπερματογένεσης, ανωοθυλακιορηξία, πολυκυστικές ωοθήκες, υπερανδρογοναιμία.

Αναλύεται η αιτιολογία και η συμπτωματολογία του σακχαρώδη διαβήτη τύπου Ι και τύπου ΙΙ. Περιγράφονται και άλλα είδη διαβήτη. Παρουσιάζονται τα διαγνωστικά κριτήρια, οι παρενέργειες και οι επιπλοκές (οξείες και χρόνιες), καθώς και η θεραπευτική προσέγγιση. Παρουσιάζονται οι αρχές της διαιτητικής αγωγής, της από του στόματος φαρμακευτικής αγωγής με αντιδιαβητικά δισκία, καθώς και η χρήση των διαφόρων ινσουλινών.

Στόχοι Ενότητας

Η εκμάθηση των πολλαπλών πλευρών του διαβήτη.

Λέξεις Κλειδιά

Διαβήτης τύπου Ι, τύπου ΙΙ, σάκχαρον νηστείας, μεταγευματικά επίπεδα σακχάρου, γλυκοζιωμένη αιμοσφαιρίνη, πολυουρία, πολυδιψία, οξείες επιπλοκές (κετονικό και υπερωσμωτικό κώμα, υπεργλυκαιμία, υπογλυκαιμία), λοιμώξεις, νευροπάθεια, νεφροπάθεια, αμφιβληστροειδοπάθεια, υπέρταση, αντιδιαβητικά δισκία (σουλφονυλουρίες, διγουανίδια), ινσουλινοθεραπεία.