Χειρουργική Νοσηλευτική II (Ε)

Καθετηριασμό ουροδόχου κύστεως ονομάζουμε την εισαγωγή ενός καθετήρα στην ουροδόχο κύστη μέσω της ουρήθρας. Η ουροδόχος κύστη είναι μια άσηπτη κοιλότητα που διαθέτει μηχανισμούς άμυνας. Κενώνεται η ίδια τακτικά και διατηρεί ένα όξινο περιβάλλον, το οποίο έχει αντιβακτηριακά πλεονεκτήματα. Όλα αυτά βοηθούν στη διατήρηση του άσηπτου περιβάλλοντος υπό φυσιολογικές συνθήκες καθώς και στην αντιμετώπιση των λοιμώξεων εάν εμφανιστούν.

Οι Νοσηλευτές είναι υπεύθυνοι όχι μόνον για την εφαρμογή του καθετήρα αλλά και για τη λήψη προφυλακτικών μέτρων για την εξασφάλιση της καλής λειτουργίας και την πρόληψη ουρολοίμωξης. Γι’ αυτό είναι απαραίτητη η πολύ καλή γνώση της ανατομίας της περιοχής, καθώς και τον τρόπο και την αιτιολόγηση κάθε ενέργειάς τους. Η έλλειψη γνώσης και η κακή τεχνική καθώς και η ελλιπής παρακολούθηση οδηγούν σε κινδύνους και προβλήματα που ταλαιπωρούν τον άρρωστο.

Στόχοι Ενότητας

• Γνώση και κατανόηση σχετικής θεωρίας
• Επιλογή και συλλογή του υλικού, προετοιμασία ασθενή
• Ασφαλής εκτέλεση της διαδικασίας
• Αναγνώριση και αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων 
• Πρόληψη λοιμώξεων επιπλοκών
• Φροντίδα ασθενή που φέρει καθετήρα κύστεως

Λέξεις Κλειδιά

Καθετηριασμός, ουροδόχος κύστη, καθετήρες

Ο καθετηριασμός της ουροδόχου κύστης φαίνεται να αποτελεί τον πλέον σημαντικό παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη νοσοκομειακών ουρολοιμώξεων, ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους ασθενείς.

Ουρολοίμωξη είναι η φλεγμονή οποιουδήποτε σημείου του ουροποιητικού συστήματος που οφείλεται στην παρουσία και πολλαπλασιασμό μικροοργανισμών. Οι νοσοκομειακές ουρολοιμώξεις είναι οι πιο συχνές νοσοκομειακές λοιμώξεις αντιπροσωπεύοντας το 40% του συνόλου. Περίπου το 80% σχετίζεται με τη χρήση ουροκαθετήρων.

Ο Νοσηλευτής συλλέγει 3 ειδών δείγματα: Το απλό δείγμα γενικής ούρων, το δείγμα από το μέσο της ούρησης (ή από ουροκαθετήρα) για καλλιέργεια και τη συλλογή ορισμένου χρόνου για εξετάσεις που ποικίλλουν ανάλογα με το πρόβλημα υγείας του ασθενούς.

Στόχοι Ενότητας

• Γνώση και κατανόηση σχετικής θεωρίας
• Επιλογή και συλλογή του υλικού, προετοιμασία ασθενή
• Ασφαλής εκτέλεση της διαδικασίας
• Περιγραφή νοσηλευτικών ευθυνών σχετικά με τη συλλογή των δειγμάτων
• Αναγνώριση και αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων

Λέξεις Κλειδιά

Ουροκαλλιέργειες, συλλογή ούρων, δείγμα ούρων

Πλύση ονομάζεται η έκπλυση της ουροδόχου κύστεως με ειδικό διάλυμμα και διενεργείται με άσηπτη τεχνική. Θα πρέπει να ενθαρρύνουμε τους ασθενείς που φέρουν καθετήρα ουροδόχου κύστεως να ενυδατώνονται επαρκώς ώστε να ξεπλένεται φυσικά ο καθετήρας.

Η ανοιχτή πλύση του καθετήρα πρέπει να γίνεται μόνο όταν υπάρχει ένδειξη ή υποψία απόφραξης του καθετήρα. Σκοπός είναι η διατήρηση της βατότητάς του. Κάθε φορά που εφαρμόζεται, υπάρχει ο κίνδυνος μόλυνσης του ουροποιητικού συστήματος, καθώς γίνεται αποσύνδεση του ουροσυλλέκτη από τον αυλό του καθετήρα για να συνδεθεί εκεί για την πλύση σύριγγα με κατάλληλο στόμιο των 50 ή 60 ml.

Η ανοιχτή πλύση του καθετήρα μπορεί να γίνει τόσο σε δίαυλο καθετήρα όσο και σε τρίαυλο, (και στις δύο περιπτώσεις καθετήρων γίνεται σύνδεση της σύριγγας που περιέχει αποστειρωμένο διάλυμα πλύσης στον αυλό του καθετήρα όπου γίνεται η παροχέτευση των ούρων).

Η κλειστή πλύση γίνεται συνήθως για τη διάλυση των μικρών θρόμβων αίματος μετά από εγχείρηση προστάτη ή εγχείρηση ουροδόχου κύστης καθώς και σε αιμορραγίες του ουροποιητικού συστήματος.

Η κλειστή πλύση εκτελείται μόνο με καθετήρα 3-way. Επομένως εάν ο ασθενής είναι καθετηριασμένος με καθετήρα κύστεως δύο αυλών, θα πρέπει να καθετηριαστεί εκ νέου με καθετήρα τριών αυλών.

Στόχοι Ενότητας

• Γνώση και κατανόηση σχετικής θεωρίας,
• Επιλογή και συλλογή του υλικού, προετοιμασία ασθενή,
• Ασφαλής εκτέλεση της διαδικασίας,
• Αναγνώριση και αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων

Λέξεις Κλειδιά

Ανοικτή πλύση, κλειστή πλύση, διαλείπουσα πλύση

Η πρόληψη των νοσοκομειακών λοιμώξεων του ουροποιητικού αποτελεί σημαντικό μέτρο για την αποφυγή της επακόλουθης νοσηρότητας και συνίσταται στα παρακάτω:

• αποφυγή τοποθέτησης ουροκαθετήρα (άσκοποι στο 41-58% των ημερών/ασθενών),
• απομάκρυνσή του όσο το δυνατόν ταχύτερα,
• άσηπτη τοποθέτηση-αφαίρεση ουροκαθετήρα,
• επιλογή του μικρότερου δυνατού μεγέθους καθετήρα,
• χρήση κλειστού συστήματος συλλογής ούρων,
• αποφυγή άσκοπων χειρισμών επί του ουροκαθετήρα.

Για το σκοπό αυτό, στη συγκεκριμμένη ενότητα δίνεται έμφαση στην τεχνική αφαίρεσης του ουροκαθετήρα.

Στόχοι Ενότητας

• Γνώση και κατανόηση σχετικής θεωρίας
• Επιλογή και συλλογή του υλικού, προετοιμασία ασθενή
• Ασφαλής εκτέλεση της διαδικασίας
• Αναγνώριση και αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων

Λέξεις Κλειδιά

Ουροκαθετήρας, αφαίρεση ουροκαθετήρα

Τα φάρμακα των οφθαλμικών παθήσεων που χρησιμοποιούνται για τοπική θεραπεία βρίσκονται σε μορφή κολλυρίων και αλοιφών. Τα οφθαλμικά σκευάσματα πρέπει να είναι αποστειρωμένα και να χορηγούνται με άσηπτη τεχνική.

Τα φάρμακα αυτά είναι δυνατόν να απορροφηθούν, να περάσουν στη γενική κυκλοφορία του αίματος και να προκαλέσουν γενική δράση και ανεπιθύμητες ενέργειες.

 Στόχοι Ενότητας

• Γνώση και κατανόηση σχετικής θεωρίας
• Η περιγραφή της διαδικασίας που ακολουθείται κατά την τοπική χορήγηση φαρμάκων στον οφθαλμό
• Η κατάλληλη τεκμηρίωση της τοπικής χορήγησης των οφθαλμικών σκευασμάτων
• Επιλογή και συλλογή του υλικού, προετοιμασία ασθενή
• Ασφαλής εκτέλεση της διαδικασίας
• Αναγνώριση και αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων

Λέξεις Κλειδιά

Οφθαλμολογικές αλοιφές, κολλύρια, αναστροφή βλεφάρου

Οι κεντρικοί φλεβικοί καθετήρες (ΚΦΚ) αποτελούν καθετήρες οι οποίοι εισάγονται στο κεντρικό φλεβικό σύστημα μέσω μιας από τις μεγάλες φλέβες του αίματος (πχ υποκλείδιο, σφαγίτιδα, μηριαία κα). Οι κεντρικοί φλεβικοί καθετήρες (ΚΦΚ) τοποθετούνται από ιατρικό προσωπικό, στο χειρουργείο, στη ΜΕΘ, στη ΜΑΦ, σε κλινικές στο κρεβάτι του ασθενή. Υπάρχουν διάφοροι τύποι καθετήρων οι οποίοι επιτρέπουν την επιλογή ανάλογα με το σκοπό της χρήσης τους και σύμφωνα με τις προκύπτουσες θεραπευτικές ανάγκες.

Στόχοι Ενότητας

• Γνώση και κατανόηση σχετικής θεωρίας
• Η περιγραφή της διαδικασίας που ακολουθείται κατά την εισαγωγή των κεντρικών φλεβικών καθετήρων
• Η κατάλληλη τεκμηρίωση της εισαγωγής των κεντρικών φλεβικών καθετήρων
• Ο ρόλος του νοσηλευτή κατά την τοποθέτηση του ΚΦΚ
• Επιλογή και συλλογή του υλικού, προετοιμασία ασθενή
• Ασφαλής εκτέλεση της διαδικασίας
• Η νοσηλευτική φροντίδα – περιποίηση του ΚΦΚ
• Αναγνώριση και αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων

Λέξεις Κλειδιά

Κεντρικές φλέβες, κεντρικοί φλεβικοί καθετήρες, τεχνική Seldinger

Η πίεση στην πνευμονική αρτηρία είναι η πίεση που μετράμε μέσα στην πνευμονική αρτηρία με τη βοήθεια ενός καθετήρα. Οι πνευμονικές αρτηρίες είναι τα αγγεία που μεταφέρουν αίμα από την καρδιά προς τους πνεύμονες, με σκοπό την πρόσληψη οξυγόνου. Οι καθετήρες πνευμονικής αρτηρίας (Swan Ganz) είναι συνήθως πολλαπλών αυλών, τοποθετούνται από κεντρική φλέβα και κατευθύνονται με τη ροή του αίματος δια της δεξιάς καρδιάς σε κλάδο της πνευμονικής αρτηρίας. Παρακολουθείται η λειτουργία και δεξιών και αριστερών καρδιακών κοιλοτήτων αλλά εξάγονται και αποτελέσματα αναφορικά με το αγγειακό δένδρο, όπως συστηματικές αγγειακές αντιστάσεις. Χρησιμοποιούνται για μέτρηση της καρδιακής παροχής και άλλων σημαντικών δεικτών του καρδιαγγειακού.

Ο καθετήρας πνευμονικής αρτηρίας παρέχει το μέγιστο όφελος όταν η γνώση του καρδιακού δείκτη, του προφορτίου, της κατάστασης του ενδαγγειακού όγκου και του κορεσμού σε οξυγόνο του μικτού φλεβικού αίματος παρέχει όφελος στο χειρισμό του ασθενούς που να δικαιολογεί τις επιπλοκές της τοποθέτησης και παραμονής του καθετήρα.

Στόχοι Ενότητας

• Γνώση και κατανόηση σχετικής θεωρίας,
• Η περιγραφή της διαδικασίας που ακολουθείται κατά την τοποθέτηση του καθετήρα Swan Ganz
• Επιλογή και συλλογή του υλικού, προετοιμασία ασθενή,
• Ασφαλής εκτέλεση της διαδικασίας,
• Αναγνώριση και αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων κατά τη διαδικασία τοποθέτησης του καθετήρα
• Αναγνώριση και αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων κατά τη νοσηλευτική παρακολούθηση του ασθενή

Λέξεις Κλειδιά

Πνευμονική αρτηρία, καθετήρας Swan Ganz, πίεση ενσφήνωσης, καρδιακή παροχή, κατά λεπτόν όγκος αίματος, θερμοαραίωση 

Οι μυοσκελετικές παθήσεις (ΜΣΠ) προσβάλλουν τους μύες, τους συνδέσμους, τους τένοντες, τις αρθρώσεις, τα οστά και τα νεύρα. Πολλές στρατηγικές μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ακινητοποίηση και υποστήριξη τμημάτων του μυοσκελετικού συστήματος, ώστε να επιτευχθεί η επούλωση και να υποβοηθηθεί η σωστή ευθυγράμμιση των οστών.

Στόχοι Ενότητας

• Γνώση και κατανόηση σχετικής θεωρίας
• Η περιγραφή της διαδικασίας που ακολουθείται κατά την τοποθέτηση επιδέσμου
• Επιλογή και συλλογή του υλικού, προετοιμασία ασθενή
• Ασφαλής εκτέλεση της διαδικασίας
• Αναγνώριση και αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων κατά τη διαδικασία τοποθέτησης επιδέσμου
• Γνώση των ενεργειών που απαιτούνται για τη διάγνωση και πρόληψη των νευρομυικών διαταραχών και δερματικών ερεθισμών που προκαλούν οι διάφορες τεχνικές
• Αναγνώριση και αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων κατά τη νοσηλευτική παρακολούθηση του ασθενή
• Γνώση της παροχής αρχικής και συνεχιζόμενης ορθοπεδικής νοσηλευτικής φροντίδας

Λέξεις Κλειδιά

Επιδεσμολογία, είδη επιδέσμων

Οι μυοσκελετικές παθήσεις (ΜΣΠ) προσβάλλουν τους μύες, τους συνδέσμους, τους τένοντες, τις αρθρώσεις, τα οστά και τα νεύρα. Πολλές στρατηγικές μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ακινητοποίηση και υποστήριξη τμημάτων του μυοσκελετικού συστήματος, ώστε να επιτευχθεί η επούλωση και να υποβοηθηθεί η σωστή ευθυγράμμιση των οστών.

Στόχοι Ενότητας

• Γνώση και κατανόηση σχετικής θεωρίας
• Η περιγραφή της διαδικασίας που ακολουθείται κατά την τοποθέτηση του γύψου
• Επιλογή και συλλογή του υλικού, προετοιμασία ασθενή
• Ασφαλής εκτέλεση της διαδικασίας
• Αναγνώριση και αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων κατά τη διαδικασία τοποθέτησης του γύψου
• Γνώση των ενεργειών που απαιτούνται για τη διάγνωση και πρόληψη των νευρομυικών διαταραχών και δερματικών ερεθισμών που προκαλούν οι διάφορες τεχνικές
• Αναγνώριση και αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων κατά τη νοσηλευτική παρακολούθηση του ασθενή
• Γνώση της παροχής αρχικής και συνεχιζόμενης ορθοπεδικής νοσηλευτικής φροντίδας

Λέξεις Κλειδιά

Κάταγμα, γύψος, έλξεις