Φυσικοχημεία (Ε)

Περιγράφονται:

• Η έννοια του “συστήματος“
• Εκτατικές και εντατικές ιδιότητες συστήματος
• Ο πρώτος νόμος της Θερμοδυναμικής
• Ενθαλπία Η, εσωτερική ενέργεια, θερμοδυναμική συνάρτηση κατάστασης
• Θερμοχωρητικότητα C ενός συστήματος ή ενός σώματος
• Εφαρμογές του Νόμου του Hess
• Θερμότητα εξουδετέρωσης, θερμότητα αντίδρασης

Στόχοι Ενότητας

Κατανόηση της έννοιας του συστήματος, εφαρμογή του πρώτου νόμου της Θερμοδυναμικής, εξοικείωση με τη λειτουργία του κλειστού συστήματος, θερμοχωρητικότητα C ενός συστήματος ή ενός σώματος, προσδιορισμός θερμότητας αντίδρασης

Λέξεις Κλειδιά

Πρώτος νόμος της Θερμοδυναμικής, κλειστό σύστημα, Εσωτερική Ενέργεια Ε, ενθαλπία, θερμοχωρητικότητα C ενός συστήματος ή ενός σώματος, θερμότητα της αντίδρασης, Νόμος του Hess, θερμιδόμετρο.

Περιγράφονται:

• Ο “κανόνας των φάσεων“
• Διάγραμμα φάσεων
• Κρίσιμη θερμοκρασία, κρίσιμη πίεση, σημεία εξάχνωσης  του τριπλού σημείου
• Εντροπία και 2ος νόμος θερμοδυναμικής
• Εξίσωσης Clausius – Clapeyron

Στόχοι Ενότητας

Κατανόηση της έννοιας του κανόνα των φάσεων, εφαρμογή του δεύτερου νόμου της Θερμοδυναμικής, εξοικείωση με τη ισορροπία φάσεων καθαρής ουσίας και της εξίσωσης Clausius – Clapeyron.

Λέξεις Κλειδιά

Κανόνα των φάσεων, διάγραμμα φάσεων, κρίσιμη θερμοκρασία, κρίσιμη πίεση, σημεία εξάχνωσης, τριπλό σημείο, εντροπία, αντιστρεπτή μεταβολή, 2ος νόμος θερμοδυναμικής, Εξίσωση Clausius – Clapeyron.

Αναλυτική Περιγραφή Ενότητας

Περιγράφονται:

• Οι φάσεις περισσοτέρων συστατικών
• Τα διαγράμματα φάσεων περισσοτέρων συστατικών
• Τα συστήματα τριών συστατικών

Στόχοι Ενότητας

Κατανόηση της έννοιας του κανόνα των φάσεων με περισσότερα συστατικά, εφαρμογή,  εξοικείωση με το τριγωνικό διάγραμμα προς απεικόνιση φάσεων συστήματος τριών συστατικών.

Λέξεις Κλειδιά

Κανόνα των φάσεων, διαγράμματα φάσεων περισσότερων συστατικών, τριών υγρών συστατικών, τριγωνικό διάγραμμα, γραμμομοριακά κλάσματα.

Περιγράφονται:

• χημικό δυναμικό,
• ελεύθερη ενέργεια Gibbs,
• συντελεστής κατανομής,
• νόμος κατανομής Nerst,
• σταθερά ισορροπίας.

Στόχοι Ενότητας

Εκμάθηση του προσδιορισμού της σταθεράς ισορροπίας, της σταθεράς ισορροπίας αντίδρασης και του συντελεστή κατανομής σε δύο μη μιγνυόμενους διαλύτες.

Λέξεις Κλειδιά

Χημικό δυναμικό, ελεύθερη ενέργεια Gibbs, συντελεστής κατανομής, νόμος κατανομής Nerst, σταθερά ισορροπίας.

Περιγράφεται ο προσδιοριμός:

• Διαλυτότητας,
• ενεργότητας,
• συντελεστή ενεργότητας,
• σταθερά διαλυτότητας.

Στόχοι Ενότητας

Ο τρόπος προσδιορισμού του πειραματικού συντελεστή ενεργότητας f  για κάθε συγκέντρωση διαλύματος.

Λέξεις Κλειδιά

Διαλυτότητα, κορεσμένο διάλυμα, ακόρεστο διάλυμα, ιδανικό διάλυμα, μη ιδανικό διάλυμα, θεωρία Debye – Huckel, ενεργότητα, συντελεστής ενεργότητας, σταθερά διαλυτότητας.

Περιγράφονται:

• οι αθροιστικές ιδιότητες των διαλυμάτων,
• η τάση ατμών διαλύματος,
• ο νόμος Rault,
• ο συντελεστής Vant’ Hoff,
• η ζεοσκοπική σταθερά.

Στόχοι Ενότητας

Η εκμάθηση του τρόπου προσδιορισμού ζεοσκοπικά του μοριακού βάρους της ουσίας χρησιμοποιώντας τις μετρήσεις του σημείου ζέσεως του διαλύτη, του διαλύματος και της μάζας διαλύτη, διαλυμένης ουσίας.

Λέξεις Κλειδιά

Αθροιστικές ιδιότητες, τάση ατμών διαλύματος, σημεία ζέσεως, σημεία πήξεως, νόμος Rault,συντελεστής Vant’ Hoff, ζεοσκοπική σταθερά, θερμόμετρο Beckmann.

• Φαινόμενα μεταφοράς
• Ιξώδες
• Ιξωδομετρία
• Ιξωδόμετρα, τύποι Ιξωδομέτρων
• Συντελεστές ιξώδους – μονάδες ιξώδους
• Παράγοντες που επηρεάζουν το ιξώδες
• Το ιξωδόμετρο Brookfield

Στόχοι Ενότητας

Η εκμάθηση του τρόπου προσδιορισμού ιξώδους σε διάφορα διαλύματα, του συντελεστή ιξώδους χρησιμοποιώντας το ιξωδόμετρο  Brookfield, μετρήσεις διαφόρων διαλυμάτων ζάχαρης, μετρήσεις ιξώδους σε σχέση με τους αλκοολικούς βαθμούς, ιξώδες σε σχέση με την πυκνότητα.

Λέξεις Κλειδιά

φαινόμενα μεταφοράς, Ιξώδες, Ιξωδομετρία, Ιξωδόμετρα, τύποι Ιξωδομέτρων, Συντελεστές ιξώδους – μονάδες ιξώδους, Παράγοντες που επηρεάζουν το ιξώδες, Το ιξωδόμετρο Brookfield.

• Μέσον διασποράς και η διεσπαρμένη ουσία
• Μέγεθος των σωματιδίων
• Κατηγορίες κολλοειδών συστημάτων
• Λυόφιλα, Λυόφοβα
• Μικκύλια
• Παρασκευή κολλοειδών διαλυμάτων Fe(OH)₃.
• Ιδιότητες των κολλοειδών συστημάτων
• Καταστροφή των κολλοειδών συστημάτων. Κροκίδωση
• Κροκίδωση του κολλοειδούς διαλύματος υδροξειδίου του σιδήρου, Fe(OH)₃
• Κροκίδωση του κολλοειδούς διαλύματος Fe(OH)₃ προστατευμένο με ζελατίνη

Στόχοι Ενότητας

• Η κατανόηση των εννοιών κολλοειδή διαλύματα, συνεχής και ασυνεχής φάση, διαπίδυση, κροκίδωση, ηλεκτροώσμωση και ηλεκτροφόρηση.
• Να παρασκευάζουν κολλοειδή διαλύματα.
• Να καθαρίζουν με διαπίδυση κολλοειδή συστήματα.
• Να εξοικειωθούν με τη μεθοδολογία εύρεσης του φορτίου των κολλοειδών διαλυμάτων.
• Να εξοικειωθούν με τις εργαστηριακές τεχνικές που απαιτούνται για την παρασκευή, τον καθαρισμό και την εύρεση του φορτίου των κολλοειδών διαλυμάτων.

Λέξεις Κλειδιά

Κολλοειδή συστήματα, λυόφοβα, λυόφιλα, διεσπαρμένη φάση, μέσο διασποράς, μικκύλια, λεπτός διαμερισμός, κατακάθιση, διάχυση, θρόμβωση ή κροκίδωση, προσροφητική ικανότητα, ηλεκτροώσμωση, ηλεκτροφόρηση.

• Ελκτικές δυνάμεις van der Waals
• Επιφανειακή τάση
• Επιφανειακή τάση διαλυμάτων
• Επίδραση της θερμοκρασίας στην επιφανειακή τάση
• Μέτρηση της επιφανειακής τάσης σε διάφορα διαλύματα ζάχαρης, αλκοόλης, γλυκερίνης.

Στόχοι Ενότητας

Προσδιορισμός της επιφανειακής τάσης διαφόρων διαλυμάτων με ορισμένα συστατικά του οίνου, όπως τα υδατικά διαλύματα ζάχαρης, αλκοόλης, γλυκερίνης και μελέτη και σύγκριση της επίδρασης κάθε είδους μετρώντας την επιφανειακή τάση των διαλυμάτων.

Λέξεις Κλειδιά

ελκτικές δυνάμεις van der Waals, επιφανειακή τάση, Επιφανειακή τάση διαλυμάτων, Επίδραση της θερμοκρασίας στην επιφανειακή τάση, μέθοδος  του δακτυλίου, Μέτρηση της επιφανειακής τάσης σε διάφορα διαλύματα ζάχαρης, αλκοόλης, γλυκερίνης.