Δεοντολογία Επαγγέλματος και Βιοηθική

1. Ορισμός της Ηθικής και ο «λαθραίος πειραματισμός» της Ιατρικής της Πάδοβα
2. Τα οφέλη από την ανάπτυξη της ανατομίας

Στόχοι Ενότητας

Να κατανοηθούν:  

• η έννοια της Ηθικής
• η μεταβλητότητα του ηθικού ανά τις εποχές
• ο σκοταδισμός του κατεστημένου με παράδειγμα τη διδασκαλία της Ανατομίας στην Ιατρική Σχολή της Πάδοβας

Λέξεις Κλειδιά

Ανατομία, ηθική, λαθραίος πειραματισμός , πανεπιστημιακή διδασκαλία, σκοτάδι, σκοταδισμός.

1. Ο «λαθραίος πειραματισμός» κατά του οργανωμένου εγκλήματος
2. Το τελικό συμπέρασμα  

Στόχοι Ενότητας

Να κατανοηθούν:

• η έννοια της ανάκρισης στην ποινική δίκη
• η αρχής της αποδεικτικής κατάστασης ανάγκης
• η ανακριτική διείσδυση (αστυνομική παγίδευση)
• η συγγένεια Ανατομίας και Ανακριτικής Επιστήμης 

Λέξεις Κλειδιά

Ανάκριση, ανακριτική διείσδυση (αστυνομική παγίδευση), ανακριτική επιστήμη, αποδεικτική κατάσταση ανάγκης, λαθραίος πειραματισμός, οργανωμένο έγκλημα.

1. Η φυσιογνωμία της Βιοηθικής και η λογική της «ηθικής της ευθύνης»
2. Η λογική της «ηθικής των πεποιθήσεων» 

Στόχοι Ενότητας

Να κατανοηθεί:

• Η έννοια και η ορολογία της Βιοηθικής επιστήμης
• Να κατανοηθούν οι σχολές σκέψεις της Βιοηθικής επιστήμης
• Να κατανοηθεί η νομική έννοια της «ανθρώπινης αξιοπρέπειας»

Λέξεις Κλειδιά

Ανθρώπινη αξιοπρέπεια, βιοηθική, bioethics, ηθική της ευθύνης, ηθική των πεποιθήσεων.

1. Ο Ιπποκράτης ως πατέρας της Ιατρικής Επιστήμης
2. Ο Ιπποκράτης ως πατέρας της Ιατρικής Δεοντολογίας
3. Ο Ιπποκράτης ως ο πρόδρομος της Βιοηθικής

Στόχοι Ενότητας

Να κατανοηθεί:

• Η ιατρική δεοντολογία και γενικότερα η επαγγελματική δεοντολογία και οι κώδικες δεοντολογίας 
• Να κατανοηθεί ο ρόλος του Ιπποκράτη ως πατέρα της Ιατρικής Επιστήμης
• Να κατανοηθεί ο ρόλος του Ιπποκράτη ως πατέρα της Ιατρικής Δεοντολογίας
• Να κατανοηθεί ο ρόλος του Ιπποκράτη ως του προδρόμου της Βιοηθικής

Λέξεις Κλειδιά

Γαληνός, Ιπποκράτης, Ιπποκράτειος ‘Ορκος, κώδικας της Νυρεμβέργης.

1. Η ζέα και τα γενετικά μεταλλαγμένα τρόφιμα
2. Ο γενετικός έλεγχος των βιολογικών δραστών επίθεσης των γεωργικών καλλιεργειών

Στόχοι Ενότητας

Να κατανοηθεί:

• η συζητήσιμη περίπτωση της ζέας
• η προέλευση και η σημασία των γενετικά τροποποιημένων τροφίμων
• ο γενετικός έλεγχος των βιολογικών δραστών επίθεσης των γεωργικών καλλιεργειών

Λέξεις Κλειδιά

Ζέα / ζειά, γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα, γενετικός έλεγχος των βιολογικών δραστών επίθεσης των γεωργικών καλλιεργειών, Οργανισμοί Γενετικά Τροποποιημένοι (Ο.Γ.Τ.).

1. Μη γενετικές μέθοδοι ελέγχου των βιολογικών δραστών επίθεσης κατά των γεωργικών καλλιεργειών
2. Η αρχή της ολοκληρωμένης προστασίας

Στόχοι Ενότητας

Να κατανοηθεί:

• Η ευρύτερη μεθοδολογία ελέγχου των βιολογικών δραστών επίθεσης πλην του γενετικού ελέγχου (χημικός αγώνας, βιολογικός αγώνας, φυσικός έλεγχος, καλλιεργητικός έλεγχος)
• Η αρχή της ολοκληρωμένης προστασίας (καλλιεργητικός ή γεωργικός συγκρητισμός)

Λέξεις Κλειδιά

Αρχή της ολοκληρωμένης προστασίας, βάκιλοι «Bactériolit» και «Bactériosol», βιολογικός αγώνας, γεωπονία, καλλιεργητικός έλεγχος, συγκρητισμός, φυσικός έλεγχος, χημικός αγώνας.

1. Λήψη DNA ως μέτρο δικονομικού καταναγκασμού
2. Συμπεράσματα για τα ηθικά διλήμματα της προόδου των επιστημών

Στόχοι Ενότητας

Να κατανοηθεί:

• Η χρήση του DNA για τη διακρίβωση κακουργημάτων και πλημμελημάτων με τουλάχιστον τρίμηνη φυλάκιση
• Η χρήση του DNA για τη διακρίβωση εγκλημάτων των οποίων η δικογραφία είχε αρχειοθετηθεί
• Η χρήση της Ηθικής ως υπόβαθρου της Βιοηθικής

Λέξεις Κλειδιά

DNA, «Ξεπάγωμα» δικογραφιών, σκοτεινή περιοχή της εγκληματικότητας.

1. Ορολογία και βιοηθική προσέγγιση στην τεχνητή γονιμοποίηση
2. Ο ΑΚ για την τεχνητή γονιμοποίηση
3. Συγγένεια

Στόχοι Ενότητας

Να κατανοηθεί:

• Η έννοια και η ορολογία της τεχνητής γονιμοποίησης
• Η βιοηθική προσέγγιση της τεχνητής γονιμοποίησης
• Η νομοθετική ρύθμιση της τεχνητής γονιμοποίησης
• Η συναγωγή της συγγένειας του φυσικού προσώπου

Λέξεις Κλειδιά

Τεχνητή γονιμοποίηση, Ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, συγγένεια.

1. Νομική απαγόρευση και βιοηθικά προβλήματα της αναπαραγωγικής κλωνοποίησης
2. Κυρώσεις κατά της αναπαραγωγικής κλωνοποίησης

Στόχοι Ενότητας

Να κατανοηθεί:

• Η αναπαραγωγική κλωνοποίηση
• Το σύνολο των ποινικών και διοικητικών κυρώσεων κατά της αναπαραγωγικής κλωνοποίησης και άλλων συναφών παραβάσεων

Λέξεις Κλειδιά

Αναπαραγωγική κλωνοποίηση, διοικητικές κυρώσεις, ποινικές κυρώσεις.

1. Εισαγωγή στο νομικό καθεστώς της θεραπευτικής κλωνοποίησης
2. Βλαστοκύτταρα και θεραπευτική κλωνοποίηση

Στόχοι Ενότητας

Να κατανοηθεί:

• η έννοια και το νομικό καθεστώς της θεραπευτικής κλωνοποίησης
• η έννοια των βλαστοκυττάρων
• το νομικό καθεστώς της λήψης βλαστοκυττάρων για θεραπευτικούς σκοπούς με θεραπευτική κλωνοποίηση

 Λέξεις Κλειδιά

Αρχή της συναίνεσης του ασθενούς, Βλαστοκύτταρα, Κλωνοποίηση αναπαραγωγική / θεραπευτική.

1. Βιοηθική και νομική προσέγγιση των μεταμοσχεύσεων
2. Αφαίρεση οργάνων από ζώντα
3. Αφαίρεση οργάνων από θανόντα

Στόχοι Ενότητας           

Να κατανοηθούν:

• οι βιοηθικές και νομικές διαστάσεις της μεταμόσχευσης οργάνων για θεραπευτικούς σκοπούς
• το νομικό καθεστώς της αφαίρεσης οργάνων από ζώντα
• το νομικό καθεστώς της αφαίρεσης οργάνων από θανόντα

Λέξεις Κλειδιά

Δωρεά ανθρώπινων οργάνων, Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων , μεταμόσχευση οργάνων.

1. Εγκληματολογική και βιοηθική προσέγγιση της τεχνητής διακοπής της κυήσεως
2. Βρετανικό δίκαιο
3. Γαλλικό δίκαιο
4. Πολωνικό δίκαιο
5. Μεξικανικό, ισπανικό και ινδικό δίκαιο

Στόχοι Ενότητας

Να κατανοηθεί:

• Η εγκληματολογική και βιοηθική προσέγγιση της τεχνητής διακοπής της κυήσεως
• Να κατανοηθεί η ετερότητα της νομικής προσέγγισης της τεχνητής διακοπής της κυήσεως στο συγκριτικό δίκαιο

Λέξεις Κλειδιά

Άμβλωση, τεχνητή διακοπή της κυήσεως, αποποινικοποίηση, ενδοοικογενειακή βία, σκοτεινή περιοχή ή σκοτεινός αριθμός της εγκληματολογίας, συγκριτικό δίκαιο.

1. Τα δικαιώματα του εμβρύου κατά το δίκαιο
2. Το ζήτημα της συνταγματικότητας της απεγκληματοποίησης της τεχνητής διακοπής της κυήσεως
3.  Η περιπτωσιολογική απεγκληματοποίηση της τεχνητής διακοπής της κυήσεως
4. Η γέννηση του παιδιού ως ζημία του και ως προσβολή της προσωπικότητάς του
5. Το δικαίωμα ιατρού σε παράλειψη της τεχνητής διακοπής της κυήσεως για συνειδησιακούς λόγους

Στόχοι Ενότητας

Να κατανοηθεί:

• Το νομικό καθεστώς του κυοφορουμένου στο ελληνικό δίκαιο
• Το νομικό καθεστώς της τεχνητής διακοπής της κυήσεως στο ελληνικό δίκαιο
• Το ζήτημα της γέννησης παιδιού ως ζημίας του ιδίου και ως προσβολής της προσωπικότητάς του
• Το δικαίωμα του ιατρού σε παράλειψη της τεχνητής διακοπής της κυήσεως για συνειδησιακούς λόγους

Λέξεις Κλειδιά

Δικαιώματα εμβρύου / κυοφορουμένου, δικαίωμα του ιατρού σε παράλειψη της τεχνητής διακοπής της κυήσεως, ενδείξεις τεχνητής διακοπής της κυήσεως (αμβλώσεως), ζημία παιδιού, συνταγματικότητα της απεγκληματοποίησης της τεχνητής διακοπής της κυήσεως.

1. Εισαγωγή στην έννοια της ευθανασίας
2. Βελγικό δίκαιο της ευθανασίας
3. Ελληνικό νομικό καθεστώς της ευθανασίας  

Στόχοι Ενότητας

Να κατανοηθεί:

• η έννοια της ευθανασίας και η βιοηθική της διάσταση
• το δίκαιο που επιτρέπει την τέλεση ευθανασίας σε εθνικές έννομες τάξεις όπως του Βελγίου
• το ελληνικό νομικό καθεστώς της ευθανασίας και παραπλήσιων εγκλημάτων

Λέξεις Κλειδιά

Ανθρωποκτονία από πρόθεση, δολοφονία, ανθρωποκτονία με συναίνεση, έμμεση ευθανασία, παρηγορητική αγωγή, ενεργητική ευθανασία, παθητική ευθανασία, συμμετοχή σε αυτοκτονία.

1. Ιατρική Σχολή της Κω με έμφαση στον Ιπποκράτη και στη σχέση του με την Ιατρική Δεοντολογία και τη Βιοηθική
2. Το Πανεπιστήμιο της Πάδοβα με έμφαση στην Ιατρική Σχολή και το Γαλιλαίο υπό το πρίσμα της Ηθικής και σύγκριση Ανατομίας και Ανακριτικής
3. Αποδεικτική χρήση του DNA του κατηγορουμένου για κακούργημα ή πλημμέλημα με φυλάκιση τουλάχιστον 3 μηνών

Στόχοι Ενότητας

• Να γίνει κριτική και σφαιρική εμβάθυνση στο ρόλο του Πανεπιστημίου διαχρονικά και ορισμένα από τα ηθικά και βιοηθικά διλήμματα που κατά εποχές έχει αντιμετωπίσει
• Να γίνει ανακεφαλαίωση κρίσιμων πτυχών της διδαχθείσας ύλης του μαθήματος «Δεοντολογία Επαγγέλματος και Βιοηθική»

Λέξεις Κλειδιά

Βιοηθική επιστήμη, ηθική, Ιατρική Σχολή της Κω, Ιπποκράτης, Πανεπιστήμιο της Πάδοβα, αποδεικτική χρήση του DNA του κατηγορουμένου.