Αναπτυξιακή Ψυχολογία (Θ)

Στην ενότητα αυτή περιγράφεται αρχικά η θέση του παιδιού στην κοινωνία στο πέρασμα των αιώνων. Στη συνέχεια αναφέρονται οι συνθήκες εμφάνισης του κλάδου της αναπτυξιακής ψυχολογίας και περιγράφεται το αντικείμενο μελέτης του κλάδου αυτού. Τέλος περιγράφονται οι τομείς και οι περίοδοι της ανάπτυξης καθώς και οι παράγοντες που την επηρεάζουν.

Στόχοι Ενότητας

Βασικός στόχος της ενότητας είναι η ευαισθητοποίηση απέναντι στην «έννοια» της παιδικής ηλικίας, και η εξοικείωση με τους βασικούς όρους που χρησιμοποιούνται στην αναπτυξιακή ψυχολογία.

Λέξεις Κλειδιά

Αναπτυξιακή ψυχολογία, περίοδοι ανάπτυξης, τομείς ανάπτυξης, ιστορία του παιδιού, έκθεση βρεφών, θηλυκή βρεφοκτονία, παιδική εργασία

Στην ενότητα αυτή περιγράφονται βασικά στοιχεία της κλασσικής ψυχαναλυτικής προσέγγισης για την ανάπτυξη του ανθρώπου και παρατίθενται τα στάδια ψυχοσεξουαλικής ανάπτυξης σύμφωνα με τον S. Freud. Επίσης, αναφέρονται οι παράγοντες που καθορίζουν την ομαλή προσαρμογή σε κάθε στάδιο και ακολουθεί κριτική της θεωρίας αυτής. Στη συνέχεια, περιγράφονται βασικά στοιχεία της ψυχοκοινωνικής θεωρίας του E. Erkikson για την ανάπτυξη του ανθρώπου και παρατίθενται τα στάδια ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης. Ακολουθεί η κριτική της θεωρίας αυτής και η σύγκριση ανάμεσα στις δύο θεωρίες που αναπτύχθηκαν.

Στόχοι Ενότητας

Βασικός στόχος της ενότητας είναι η εξοικείωση με τα βασικά στοιχεία των θεωριών του S. Freud και του E. Erikson για την ανάπτυξη, η εκμάθηση των σταδίων ανάπτυξης σύμφωνα με τις θεωρίες αυτές και η κριτική θεώρησή τους.

Λέξεις Κλειδιά

Freud, Erikson, ψυχοσεξουαλική ανάπτυξη, ψυχοκοινωνική ανάπτυξη, στάδια ανάπτυξης, αναπτυξιακές κρίσεις

Στην ενότητα αυτή περιγράφονται τα βασικά στάδια ανάπτυξης του εμβρύου από τη σύλληψη μέχρι και τη γέννηση. Μελετώνται επίσης οι αισθητηριακές δυνατότητες του εμβρύου καθώς και οι δυνατότητας προγενετικής μάθησης. Τέλος, αναφέρονται οι βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξη του εμβρύου κατά την κύηση.

Στόχοι Ενότητας

Βασικός στόχος της ενότητας αυτής είναι η κατανόηση των σταδίων και των μηχανισμών μέσω των οποίων από την ένωση των γεννητικών κυττάρων προκύπτει ένας ολοκληρωμένος ανθρώπινος οργανισμός μέσα σε 40 εβδομάδες. Επίσης, ένας άλλος στόχος της ενότητας αυτής είναι η κατανόηση των αισθητηριακών δυνατοτήτων και των δυνατοτήτων μάθησης του εμβρύου καθώς και των παραγόντων που μπορεί να επηρεάσουν την κύηση.

Λέξεις Κλειδιά

Προγενετική ανάπτυξη, εμβρυϊκή ανάπτυξη, έμβρυο, προγενετική μάθηση

Στην ενότητα αυτή περιγράφονται τα βασικά στάδια που ακολουθεί η ανάπτυξη αδρής και λεπτής κινητικότητας στα βρέφη από τη γέννηση μέχρι τα 2,5 έτη. Επίσης γίνεται αναφορά στα κινητικά αντανακλαστικά των νεογνών. Τέλος, αναφέρονται οι ανησυχητικές ενδείξεις στην κινητική ανάπτυξη του βρέφους, οι οποίες θα πρέπει να οδηγήσουν στην αναπτυξιακή του αξιολόγηση από κάποιον ειδικό.

Στόχοι Ενότητας

Βασικός στόχος της ενότητας αυτής είναι η απόκτηση γνώσης των βασικών σταδίων που διέρχεται η κινητική ανάπτυξη των βρεφών καθώς και η κατανόηση των ενδείξεων απόκλισης από τη φυσιολογική κινητική ανάπτυξη.

Λέξεις Κλειδιά

Κινητική ανάπτυξη, λεπτή κινητικότητα, αδρή κινητικότητα, κινητικά αντανακλαστικά

Στην ενότητα αυτή αναδεικνύεται η κρισιμότητα της βρεφικής ηλικίας για τη γνωστική και γλωσσική ανάπτυξη του ανθρώπου. Περιγράφονται τα χαρακτηριστικά της αισθησιοκινητικής περιόδου, σύμφωνα με τη θεωρία του J. Piaget. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην κατάκτηση της «μονιμότητας του αντικειμένου». Μελετώνται επίσης η αντίληψη του βάθους και η αντίληψη των προσώπων. Όσον αφορά στη γλωσσική ανάπτυξη, περιγράφονται τα βασικά στάδιά της από τη γέννηση μέχρι τα 2,5 έτη, καθώς και οι ανησυχητικές ενδείξεις, οι οποίες θα πρέπει να οδηγήσουν στην αναπτυξιακή αξιολόγηση του βρέφους από κάποιον ειδικό.

Στόχοι Ενότητας

Βασικός στόχος της ενότητας αυτής είναι η απόκτηση γνώσης των βασικών σταδίων που διέρχεται η γνωστική και γλωσσική ανάπτυξη των βρεφών καθώς και η κατανόηση των ενδείξεων απόκλισης από τη φυσιολογική γνωστική και γλωσσική ανάπτυξη.

Λέξεις Κλειδιά

Γνωστική ανάπτυξη, Piaget, αισθησιοκινητική περίοδος, μονιμότητα αντικειμένου, αντίληψη βάθους, πείραμα «οπτικού γκρεμού», γλωσσική ανάπτυξη, βάβισμα, ψευδοδιάλογοι, τηλεγραφικός λόγος

Στην ενότητα αυτή περιγράφεται η διαδικασία ανάπτυξης των πρωτογενών και δευτερογενών συναισθημάτων στα βρέφη, με ιδιαίτερη αναφορά στην εξέλιξη του χαμόγελου. Επίσης, αναπτύσσεται η θεωρία του δεσμού του Bowlby, και περιγράφονται τα πειράματα για την αποτύπωση του Lorenz  και τα πειράματα για την ανάπτυξη του δεσμού του Harlow.

Στόχοι Ενότητας

Βασικός στόχος της ενότητας αυτής είναι η κατανόηση του μηχανισμού ανάπτυξης των συναισθημάτων στον άνθρωπο καθώς και του μηχανισμού ανάπτυξης του πρώτου συναισθηματικού δεσμού και της σημασίας αυτού για τη μεταγενέστερη εξέλιξη των κοινωνικών σχέσεων του ατόμου.

Λέξεις Κλειδιά

Συναισθηματική ανάπτυξη, αποτύπωση, Lorenz, προσκόλληση, Harlow, δεσμός, Bowlby, αποτύπωση, ανάπτυξη χαμόγελου

Στην ενότητα περιγράφονται τα χαρακτηριστικά της προσυλλογιστικής περιόδου, σύμφωνα με τη θεωρία του J. Piaget.  Περιγράφονται αναλυτικά τόσο τα επιτεύγματα του νηπίου στον τομέα της γνωστικής του ανάπτυξης όσο και οι περιορισμοί που χαρακτηρίζουν ακόμη τη σκέψη του. Όσον αφορά στη γλωσσική ανάπτυξη, περιγράφονται τα βασικά στάδιά της από τα 2,5 μέχρι τα 6 έτη στην άρθρωση, τη σύνταξη, το λεξιλόγιο και την πραγματολογία.

Στόχοι Ενότητας

Βασικός στόχος της ενότητας αυτής είναι η απόκτηση γνώσης των βασικών σταδίων που διέρχεται η γνωστική και γλωσσική ανάπτυξη των νηπίων καθώς και η κατανόηση τόσο των επιτευγμάτων όσο και των περιορισμών της γνωστικής ανάπτυξης σε αυτό το αναπτυξιακό στάδιο.

Λέξεις Κλειδιά

Γνωστική ανάπτυξη, γλωσσική ανάπτυξη, προσυλλογισ

Στην ενότητα αυτή ορίζονται αρχικά οι έννοιες του φύλου, του ρόλου του φύλου και της ταυτότητας του φύλου. Στη συνέχεια περιγράφεται η διαδικασία ανάπτυξης της ταυτότητας του φύλου με βάση την ψυχαναλυτική θεωρία και τη θεωρία της κοινωνικής μάθησης. Επίσης, περιγράφονται τα στάδια της ανάπτυξης της ταυτότητας του φύλου σύμφωνα με τον Kohlberg και γίνεται κριτική όλων των παρουσιαζόμενων θεωριών.

Στόχοι Ενότητας

Βασικός στόχος της ενότητας αυτής είναι η κατανόηση των διαφορετικών εννοιών που σχετίζονται με το φύλο και η γνώση των βασικών θεωριών που επιχειρούν να εξηγήσουν την πορεία προς της απόκτηση της ταυτότητας του φύλου στα παιδιά.

Λέξεις Κλειδιά

Βιολογικό φύλο, κοινωνικό φύλο, ρόλος του φύλου, ταυτότητα του φύλου, ταύτιση, οιδιπόδειο σύμπλεγμα, φθόνος του πέους, μίμηση

Στην ενότητα αυτή ορίζονται οι έννοιες της ηθικότητας και των ηθικών διλημμάτων και παρουσιάζονται οι θεωρίες του Piaget και του Kohlberg για την ηθική ανάπτυξη των παιδιών. Γίνεται κριτική ανάλυση των δύο θεωριών. Επίσης παρουσιάζεται η θεωρία της Giligan σχετικά με τις ιδιαιτερότητες στην ηθική ανάπτυξη των κοριτσιών.

Στόχοι Ενότητας

Βασικός στόχος της ενότητας αυτής είναι η κατανόηση της έννοιας της ηθικότητας καθώς και της διαδικασίας που διέρχονται τα παιδιά προκειμένου να κατακτήσουν το ανώτερο στάδιο ηθικής ανάπτυξης.

Λέξεις Κλειδιά

Ηθικότητα, ηθικό δίλημμα, αυτόνομη ηθική, ετερόνομη ηθική, Piaget, Kohlberg, Giligan

Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται τα επιτεύγματα του παιδιού στο γνωστικό τομέα στο στάδια της συγκεκριμένης σκέψης, σύμφωνα με τη θεωρία του Piaget. Επίσης αναλύονται δύο διαστάσεις της ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης σε αυτό το αναπτυξιακό στάδιο, η διαμόρφωση της αυτοεκτίμησης και οι διαπροσωπικές σχέσεις με τους συνομήλικους και παρουσιάζεται η επίδρασή τους στη συνολική ανάπτυξη του παιδιού και διαμόρφωση της προσωπικότητάς του.

Στόχοι Ενότητας

Βασικός στόχος της ενότητας αυτής είναι η κατανόηση της προόδου που έχει συντελεστεί σε ένα τυπικά αναπτυσσόμενο παιδί στον τομέα της γνωστικής ανάπτυξης κατά τη σχολική ηλικία, καθώς και η αναγνώριση του σημαντικού ρόλου της υψηλής αυτοεκτίμησης και των θετικών διαπροσωπικών σχέσεων στην ανάπτυξη του παιδιού.

Λέξεις Κλειδιά

Συγκεκριμένη σκέψη, στάδιο τυπικών συλλογισμών, Piaget, αυτοεκτίμηση, κοινωνικές συναλλαγές, κοινωνική αλληλεπίδραση, φιλία

Στην ενότητα αυτή περιγράφονται τα βασικά χαρακτηριστικά της εφηβικής περιόδους με έμφαση στις βιοσωματικές αλλαγές, οι οποίες πυροδοτούν ψυχολογικές διακυμάνσεις και αλλαγές στη συμπεριφορά. Μελετώνται επίσης τα χαρακτηριστικά της τυπικής-αφαιρετικής σκέψης των εφήβων, της αυτόνομης ηθικής τους και αναλύεται η έννοια της απόκτησης προσωπικής ταυτότητας.

Στόχοι Ενότητας

Βασικός στόχος της ενότητας αυτής είναι η κατανόηση των ιδιαιτεροτήτων του αναπτυξιακού σταδίου της εφηβείας σε βιοσωματικό, γνωστικό και συναισθηματικό επίπεδο.

Λέξεις Κλειδιά

Εφηβεία, ήβη, αφαιρετική σκέψη, ταυτότητα, αυτόνομη ηθική, γενετήσια σεξουαλικότητα