Ηλεκτροθεραπεία (Θ)

• Εισαγωγή στον Κλινικό Ηλεκτρικό Ερεθισμό: Συνοπτικά στοιχεία φυσικής του ηλεκτρικού ερεθισμού. Ταξινόμηση και είδη ηλεκτρικών θεραπευτικών ρευμάτων. Αναλυτική περιγραφή των παραμέτρων σχεδιασμού του κλινικού ηλεκτρικού ερεθισμού.
• Συνοπτικά στοιχεία της βιοφυσικής και των βιολογικών επιδράσεων του ηλεκτρικού ερεθισμού. Φυσιολογικά αποτελέσματα του ηλεκτρικού ερεθισμού. Θερμικά, χημικά αποτελέσματα και αντενδείξεις του ηλεκτρικού ερεθισμού.
• Ηλεκτρικός Μυϊκός Ερεθισμός Εννευρωμένων Μυών. Νευροφυσιολογία της φυσιολογικής μυϊκής συστολής. Ενδείξεις και αποτελέσματα. Περιγραφή, ανάλυση και αιτιολόγηση των παραμέτρων ηλεκτρικού ερεθισμού εννευρωμένων μυών.
• Ηλεκτρικός Μυϊκός Ερεθισμός Απονευρωμένων Μυών. Νευροφυσιολογία της μυϊκής συστολής μετά από απονεύρωση. Ενδείξεις και αποτελέσματα. Περιγραφή, ανάλυση και αιτιολόγηση των παραμέτρων ηλεκτρικού ερεθισμού απονευρωμένων μυών.
• Ειδικές οδηγίες εφαρμογής Ηλεκτρικού Μυϊκού Ερεθισμού Απονευρωμένων Μυών. Μέθοδοι εφαρμογής. Παραδείγματα εφαρμογής σε συγκεκριμένες παθήσεις ή κακώσεις περιφερικών νεύρων.
• Αισθητικός Ηλεκτρικός Ερεθισμός. Νευροφυσιολογία της Ηλεκτροαναλγησίας.
• Αισθητικός Ηλεκτρικός Ερεθισμός. Διαδερμικός Ηλεκτρικός Νευρικός Ερεθισμός (TENS): Ενδείξεις και αποτελέσματα. Περιγραφή, ανάλυση και αιτιολόγηση των παραμέτρων ηλεκτρικού ερεθισμού με TENS.
• Αισθητικός Ηλεκτρικός Ερεθισμός. Ρεύματα Συμβολής (Interferential Currents). Ενδείξεις και αποτελέσματα. Περιγραφή, ανάλυση και αιτιολόγηση των παραμέτρων ηλεκτρικού ερεθισμού με ρεύματα συμβολής.
• Ηλεκτρικός ερεθισμός σε παθήσεις του κεντρικού νευρικού συστήματος (ΚΝΣ). Εφαρμογές του ηλεκτρικού μυϊκού ερεθισμού. Εφαρμογή του TENS.  Ειδικές εφαρμογές για τη μείωση της σπαστικότητας, για κινητική επανεκπαίδευση και μυϊκή ενεργοποίηση σε παθήσεις του ΚΝΣ.
• Εφαρμογή Λειτουργικού Ηλεκτρικού Ερεθισμού (Functional Electrical Stimulation - FES) και επανεκπαίδευση των άκρων και στη βάδιση.
• Ηλεκτρομυογραφία - Τεχνικές Νευρικής Αγωγιμότητας. Επανεκπαίδευση νευροκινητικού συστήματος με Ηλεκτρομυογραφική Βιολογική Επανατροφοδότηση (EMG-Biofeedback).
• Ιοντοφόρεση: Ενδείξεις και αποτελέσματα. Περιγραφή, ανάλυση και αιτιολόγηση των παραμέτρων ηλεκτρικού ερεθισμού στην ιοντοφόρεση.
• Εφαρμογές ηλεκτρικού ερεθισμού για ειδικούς θεραπευτικούς σκοπούς: Μείωση του μετεγχειρητικού πόνου. Πρόληψη και αντιμετώπιση εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης. Αποκατάσταση καρδιακής και αναπνευστικής ανεπάρκειας.

Μετά το τέλος του μαθήματος οι φοιτητές θα είναι σε θέση:

• Να γνωρίζουν τις επιδράσεις, τις ενδείξεις εφαρμογής και τις αντενδείξεις των θεραπευτικών ηλεκτρικών ρευμάτων.
• Να είναι σε θέση να ενημερώνουν τον ασθενή για το σκοπό του ηλεκτρικού ερεθισμού, τα οφέλη, το αναμενόμενο θεραπευτικό αποτέλεσμα, τους πιθανούς κινδύνους και να λαμβάνουν έγγραφη ενημερωμένη συναίνεση για την εφαρμογή του (patient inform consent).
• Να επιλέγουν, μετά από αξιολόγηση και σε συνεργασία με τον ασθενή, τα κατάλληλα θεραπευτικά σχήματα και πρωτόκολλα εφαρμογής του κλινικού ηλεκτρικού ερεθισμού και των ειδικών εφαρμογών του.
• Να προσαρμόζουν το θεραπευτικό πρωτόκολλο στην πάθηση και τις ιδιαιτερότητες κάθε ασθενούς, λαμβάνοντας υπόψη θέματα που μπορεί να σχετίζονται με την εθνικότητα, το θρήσκευμα και τις απόψεις του ασθενούς.
• Να συνεργάζονται και με άλλες ειδικότητες επιστημόνων υγείας, όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο (multidisciplinary meetings).

Η επιτυχής παρακολούθηση του μαθήματος Βιοφυσική (Ν2-1060)

• Μπάκας Ε. Φυσική Ιατρική και Αποκατάσταση. Τόμος 1ος. Αθήνα: Ιατρικές Εκδόσεις Ζήτα, 1995.
• Mackler L, Robinson A. Clinical Electrophysiology: Electrotherapy and Electrophysiologic Testing. Third Edition. Baltimore, MD: Wolters Kluwer - Lippincott Williams & Wilkins, 2008.
• Nelson RM, Currier DP, Hayes KW. Clinical Electrotherapy. Third Edition. USA: Apleton & Lange, 1999.
• Robertson V, Ward A, Low J, et al. Electrotherapy Explained. Principles and Practice. 4th Edition. Edinburgh: Butterworth¬ Heinemann, 2006.
• William P. Therapeutics Modalities in Rehabilitation. 4th Edition. Columbus, OH: McGraw-Hill Global Education Holdings, 2011.

Αρθρογραφία

1. Κοντουλάκος Π, Γιόκαρης Π, Παπαθανασίου Γ. Επίδραση της απλής ισομετρικής άσκησης και της ισομετρικής άσκησης με ταυτόχρονο ηλεκτρικό ερεθισμό στη μέγιστη δύναμη του τετρακεφάλου. Φυσικοθεραπεία. 06/1987; Γ(1):22-24.
2. Γιόκαρης Π, Παπαθανασίου Γ, Ελευθερίου Α. Αναστολή οξύ και χρόνιου πόνου με ηλεκτροθεραπεία (T.E.N.S.). Φυσικοθεραπεία. 06/1987; Γ(1):8-13.
3. Παπαθανασίου Γ, Γερνάς Γ. Ηλεκτρικός Ερεθισμός Υψηλής Τάσης. Φυσικοθεραπεία. 1988; Γ΄Περίοδος (2):6-12.
4. Παπαθανασίου Γ. Συμβολή του Ηλεκτρικού Μυϊκού Ερεθισμού στην Αποκατάσταση Αθλητικών Κακώσεων. Ιατρική Συνεργασία. 1990; 3(2):37-41.
5. Παπαθανασίου Γ. Πόνος: Ιστορική Ανασκόπηση και Σύγχρονες Απόψεις. Φυσικοθεραπεία. 1990; 4(1):12-17.
6. Παπαθανασίου Γ, Ατζολιδάκης Στ. Ηλεκτρικός Ερεθισμός Εννευρωμένων Μυών.
   Φυσικοθεραπεία. 1992; 4(2):10-14.
7. Παπαθανασίου Γ. Συγκριτική Αξιολόγηση των Κινητικών και Αισθητικών Αποτελεσμάτων Οκτώ Προγραμμάτων Ηλεκτρικού Ερεθισμού με Διαφορετική Συχνότητα Ρεύματος και Διάρκεια Παλμού. Θέματα Φυσικοθεραπείας. 1998; 1(3):5-13.

1. Γιόκαρης Π. Θεραπευτικά Σχήματα - Κλινική Ηλεκτροθεραπεία. Αθήνα: Εκδόσεις Γράμμα A.E., 2007.
2. Φραγκοράπτης Ε. Εφαρμοσμένη Ηλεκτροθεραπεία - Θεωρία και Πράξη Μεθόδων Ηλεκτροθεραπείας . Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Πετρούλα , 1994.
3. Robertson V, Ward A, Low J, et al. Ηλεκτροθεραπεία - Βασικές Αρχές και Πρακτική Εφαρμογή. 4η Έκδοση. Αθήνα: Εκδόσεις Παρισιάνου Α.Ε., 2011.
4. Watson T. Ηλεκτροθεραπεία – Τεκμηριωμένη Πρακτική. Αθήνα: Ιατρικές Εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδης, 2011.

Βιογραφικό σημείωμα του διδάσκοντα Γεώργιου Παπαθανασίου