Οργανική Χημεία (Ε)

Αμινοξέα ονομάζονται οι χημικές ενώσεις που περιέχουν μία τουλάχιστον καρβονική ομάδα (από τα καρβονικά οξέα (RCOOH) και μία τουλάχιστον αμινομάδα (-NH₂). Τα αμινοξέα αποτελούν τα βασικά δομικά στοιχεία των πρωτεϊνών, που καθορίζουν και τις χαρακτηριστικές ιδιότητές τους.

Τα αμινοξέα είναι διαλυτά στο νερό και είναι επαμφοτερίζοντα. Η διαλυτότητα μεταξύ τους διαφέρει σημαντικά και εξαρτάται πολύ από το pΗ, ακόμη και για κάθε αμινοξύ ξεχωριστά. Κάθε αμινοξύ είναι λιγότερο ευδιάλυτο σε ένα χαρακτηριστικό γι' αυτό pH που ονομάζεται ισοηλεκτρικό σημείο (pI). Όταν βρίσκεται σε αυτό το pH είναι ηλεκτρικά ουδέτερο γιατί ιονίζονται ισάριθμες αντίθετα φορτισμένες ομάδες, ακόμη και αν το αμινοξύ περιέχει συνολικά άνισο αριθμό από αυτές.

Οι πρωτεΐνες αποτελούν τα πιο διαδεδομένα και πολυδιάστατα, τόσο στη μορφή όσο και στη λειτουργία τους, μακρομόρια. Είναι μεγάλα σύνθετα βιομόρια, με μοριακό βάρος από 10.000 μέχρι πάνω από 1 εκατομμύριο, αποτελούμενα από αμινοξέα, τα οποία ενώνονται μεταξύ τους με πεπτιδικούς δεσμούς σχηματίζοντας μια γραμμική αλυσίδα, καλούμενη αλυσίδα πολυπεπτιδίων. Όλες οι πρωτεΐνες περιέχουν άνθρακα, οξυγόνο και άζωτο και οι περισσότερες εξ αυτών και θείο.

Στόχοι Ενότητας

Να κατανοήσει ο φοιτητής τις χημικές ιδιότητες των αμινοξέων και των πρωτεϊνών.

Λέξεις Κλειδιά

Αμινοξέα, πεπτίδια, πρωτεΐνες , αμφιπρωτικές ή αμφοτερικές ενώσεις, ισοηλεκτρικό σημείο, πεπτιδικός δεσμός, διαχωρισμός πρωτεϊνών, αντίδραση νινυδρίνης, ξανθοπρωτεϊνική αντίδραση, αντίδραση διουρίας.